26 Aralık 2013 | TEKNÄ°K MAKALE 31. Sayı (Aralık 2013)

Mehmet Salih Karaalioğlu Ordu Üniversitesi - Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Kadir Aksay Ordu Üniversitesi - Denizcilik İşletmeleri Yönetimi İsmet Balık Ordu Üniversitesi - Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği
1. Giriş


Gemi inşa sanayi; tersanelerde bir disiplin içinde makine, elektrik-elektronik, boya, plastik, demir-çelik, ahşap ve cam sanayi gibi onlarca sanayi kolunun bir araya getirilerek ürün elde edilen emeğin yoğun olduğu bir sanayi dalıdır. Ülkemizin hem ekonomisine hem de savunma ve güvenliğine katkılarından dolayı stratejik bir endüstri dalıdır [1]. Emeği yoğun karakteri ve yarattığı yeni faaliyet alanı ile ülkemizdeki istihdam sorununun çözümüne büyük katkı yapabilme imkânına sahiptir. Çünkü gemi inşa sanayi;
• Beraberinde yan sanayi kollarının gelişmesini sağlayan,
• Yabancı sermayeyi davet eden,
• Teknoloji transferini celbeden,
• Nitelikli iş gücünü geliştiren,
• Döviz girdisi sağlayan ve
• Ülke savunmasına yaptığı katkı nedeniyle stratejik önem taşıyan reel bir sektördür.
Gemi inşa sanayi dünya ticareti hacmi ile doğrudan bağlantılıdır. Dünya ve Türkiye ticaretinin yaklaşık % 90’ı deniz yolu ile yapılmaktadır. Havayoluna göre 14, karayoluna göre 7, demiryoluna göre 3,5 kat daha ucuz olması; büyük miktarda yüklere bir kerede nakil imkânı sağlaması gibi nedenlerle deniz yoluyla taşımacılık daha fazla tercih edilmektedir [2]. Bu nedenle, deniz yolu ile taşımacılıkta ihtiyaç duyulan gemilerin yapımı için gemi inşa sanayinin önemi büyüktür. Dünyadaki teknolojik gelişmeler, ülkeler arası yoğun rekabete paralel olarak gemilerin tipi, büyüklüğü, hızı, yük kapasitesi değişmiştir.


Dünya ticaret hacmindeki artışlar, uluslararası kuruluşların uygulamalarındaki değişiklikler, mevcut gemi filolarını eskimesi ve hurdaya ayrılması ile doğan yeni gemi inşa talepleri, piyasadaki likidite bolluğu, navlun piyasalarındaki yükseliş, Çin’in sağladığı yüksek ticaret hacmi, özellikle cevher talebinin yüksek seyretmesi gibi nedenlerden dolayı gemi inşa sektöründe 2002-2007 yılları arasında büyük bir talep patlaması yaşanmıştır. Yalnız 2008 yılında yaşanan ve tüm dünyayı etkileyen ekonomik kriz ve daha sonraki ekonomik durgunluk sebebiyle gemi inşa sanayindeki talep azalmıştır. Bu çalışma ile ülkemizin özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki gemi inşa sanayisinin durumunu ortaya koymak, sorunlarını ele almak ve bu sorunların çözümüne yönelik fikir üretmek amaçlanmıştır. Bu bağlamda Karadeniz Bölgesi gemi inşa sanayisi incelenmiş ve stratejik bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Çalışma kapsamında konuya ilişkin literatür taraması yapılmış, bölgedeki sektör temsilcileriyle görüşülmüştür. Gerek literatür taraması gerekse gerçekleştirilen yüz yüze görüşmelerden elde edilen bilgiler doğrultusunda Karadeniz Bölgesi gemi inşa sanayisine yönelik değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Makalenin devamı için tıklayın...
 

---

R E K L A M