2009 yılı içerisinde sipariş verilen gemilerle iptal edilen gemiler, eşit oranlarda. Tüm arz ve talepler göz önünde bulundurulduğunda, 2011 yılının 3. çeyreğinde kimyasal tankerler için piyasalarda arz ve talep dengesinin sağlanabileceği öngörülüyor. Siparişler, iptaller ve hurdaya gidecek gemiler göz önünde alındığında, dünya tanker filosunda önümüzdeki yıllarda ortalama yüzde 5'lik net bir genişleme bekleniyor. Dr. Ahmet Taşdemir Gemi İnşaatı ve Gemi Makine Mühendisi Geçtiğimiz sayıda yayınlanan yazıda, 2009 yılı öncesinde dünya ticaretine bağlı olarak dünya ve Türk gemi inşa sanayiinde yaşanan gelişmelere ve üretim rakamlarına yer vermiştik. Bu yazıda piyasalarda 2009 yılı sonrasında oluşan değişimler, bu yıl yaşanan ve beklenen gelişmelerle, Türk gemi inşa sanayiinin güçlü, zayıf yönleri ve bunların giderilmesine yönelik önerilerim yer alıyor.
Yandaki grafikte 2008 ve 2009 yılları içerisinde dünya genelinde iptal edilen gemilerin dağılımı mGT bazında akümülatif olarak gösterilmiştir. 2008 yılı içerisinde iptal edilen gemilerin toplamı 6 mGT iken, Ekim 2009 tarihi itibariyle bu rakam, 19.3 mGT'ye ulaşmıştır. 2009 yılı içerisinde sipariş verilen gemilerle iptal edilen gemiler, eşit oranlardadır. Diğer dikkat çekici bir nokta ise Ağustos 2009'da gemi iptallerinde yaşanan artışın ivme kazanmasıdır. İptaller, dökme yük gemilerinde daha belirgin bir şekildedir.Türk gemi inşa sanayiinin kısa dönemde dünya sıralamasında beşinciliği elde etmiş olmasına rağmen bu süreçte kat edilen mesafeye ve kazanılan mevzilere paralel olarak yapması gereken değişikleri, ne yazık ki tamamlayamamıştır. Özellikle çalışanların eğitimi, tersanelerdeki verimliliğin artırılamaması ve üretim aşamasındaki iş akışının optimizasyonu gibi konular yeteri kadar önemsenmemiştir. Bu konularda yaşanan tüm bu olumsuzlukların yanı sıra uzun vadeli çözümler üretmek yerine, birbirinden eleman transfer ederek günü kurtarma politikaları izlenmiştir. Tüm bunlar Türk gemi inşa sektörünün rekabet gücünü azaltmış sektör Türk ekonomisi'ne yaptığı katma değerlerle değil, maalesef yaşanan ölümcül kazalar ile anılır hale gelmiştir.Türk gemi inşa sanayiinin güçlü yönleri•
Küçük tonajlı kimyasal tanker tipi gemilerin dizaynı ve inşasında son yıllarda edinilen olumlu tecrübeler•
Pazara olan yakınlık; özellikle Avrupa ülkeleri açısından uygun coğrafi konuma sahip olunması•
Uluslararası normlar açısından kabul edilebilir üretim kalitesi•
Küçük tonajlı kimyasal tankerlerde fiyat ve kalite açısından rekabet edebilirliği (bu avantajını gün geçtikçe kaybediyor)•
Kaliteli ve özellikle Avrupa ülkelerine göre daha ucuz iş gücü.Türk gemi inşa sanayiinin zayıf yönlerinin yanı sıra güçlü yönlerinin, avantajlarının ve fırsatlarının tespit edilmesi gerekmekiyor. Bunlara ilave olarak dünya denizcilik ve gemi inşa sanayiinin gitmekte olduğu yönlerin tespit edilerek, çözümle üretmek şart. Türk gemi inşa sektörünün küresel finans ve reel ekonomide yaşanmakta olan krize rağmen bu durumdan daha güçlü bir şekilde çıkabileceğini düşünmek,
pek de yanlış olmayacaktır.
Türk gemi inşa sanayiinin zayıf yönleri•
Sermaye ve finansman yetersizliği•
Üretim aşamasındaki verimliliğin düşük olması•
Dizayn aşamasına gereken önemin verilmemesi•
Ücretlerin üretim ile doğru orantılı olmaması•
Tersaneler bünyesindeki atıl yatırımların fazlalığı•
Vizyon eksikliği•
Getirisi fazla gemilerin yapımına geçilememesi•
Eğitimli ara eleman yetersizliği•
Üniversiteler ile yeterli ortak çalışma geleneğinin olmaması•
Ana makine gibi yüksek maliyetli teçhizat ve ekipmanların ithal edilmesi•
Sektörün ihtiyaç duyduğu nitelik ve nicelikte gemi sacının ülkemizde üretilmemesi•
Karşılaşılan sorunların giderilmesinde hızlı ve bilimsel adımların zamanında atılamaması.
Türk gemi inşa sanayisi için fırsatlar•
Türk insanının girişimci ve dinamik yapısı•
Genç ve eğitimli elemanların fazlalığı•
Yeni inşa ve bakım-onarım açısından elverişli coğrafi konum•
Türk gemi filosunun gelişimini henüz tamamlamamış olması•
Türk koster filosunun yenilenme ve tonajını artırma ihtiyacı.
Türk gemi inşa sanayi için tehditler•
Ekonomik ve finans piyasalarındaki daralmaya bağlı olarak talebin azalması•
Diğer ülkelerin sahip oldukları imkan ve kabiliyetler doğrultusunda atılım yapmaları ve rekabet güçlerini artırmaları,•
Üretim maliyetlerinin artması•
Vergi ve enerji fiyatlarının yüksek olması.
ÖnerilerPazarlar•
Fuarlara daha etkin katılım•
Uluslararası bilimsel seminer ve konferanslara katılım (hem sunum, hem de fiziksel olarak)•
Uluslararası mesleki kurumlara üyelik ve aktif çalışma•
Yurt dışında yaşayan Türk'lerden yararlanma•
Gemicilik geçmişi ve kültürü olan Almanya, Hollanda, Yunanistan, Norveç vb. ülkelerde temsilcilik açılması•
Değişik ulusların karakteristik özellikleri konusunda çalışmalar yapılması.
Standart gemi inşa sözleşmesiUluslararası gemi inşa sözleşmelerini baz alan, hukukçular tarafından elden geçirilmiş standart gemi inşa sözleşmesi hazırlanmalı.
Türk gemi inşa standardıTersanelerin mümkün olduğunca ortak kullanabileceği Türk gemi inşa standartlarının oluşturulması için çalışmalar yapılması. Gerektiğinde tersaneler ve dizayn ofisleri ile ortak çalışılması.
Ortak malzeme tedariğiDaha ekonomik malzeme tedarik etme olanaklarının araştırılması,
Ortak yatırım/hareket olanakları•
Fiziki olarak Tuzla ve Yalova'daki tersanelerin birbirlerine yakınlığından dolayı ortak yatırım ve hareket etme olanaklarının oluşturulması. Bu şekilde ekonomik avantajlar elde edilmesi,•
Saç, profil, boru vb. malzemelerin ortak depolaması konusunda
olanaklarının araştırılması•
Kesme, eğme, bükme vb. işlerin ortaklaşa yapabilme
imkanlarının oluşturulması.
Verimliliğin artırılması
Üretimin tüm aşamalarında ve tersane organizasyonun optimize etmek için çalışmalar yapılması,
HAKKIMIZDA
