AYTEK GÜNGÖR
Ä°stanbul Teknik Üniversitesi
Gemi Ä°nÅŸaatı ve Gemi Makineleri MühendisliÄŸi
gungorayt@itu.edu.tr

GeliÅŸen internet teknolojisi sayesinde bilgi teknolojileri yönetimi, üretimin destek kolu olmaktan çıkıp büyük bir parçası haline gelmiÅŸtir. Buna paralel olarak, tüketicinin talepleri gün çektikçe seri üretim maliyetine ısmarlama ürünlere doÄŸru kaymaktadır.

Son yıllarda ortaya atılan; üretimde büyük veri, siber fiziksel sistemler ve nesnelerin interneti entegrasyonu konseptleri sayesinde makineler ile insanların daha yakın çalışması, merkezi karar alma mekanizması yerine yayılmış karar verme süreçleri ile otomatik, daha entegre, daha verimli, hatasız ve düÅŸük maliyetli ürünlerin sunulması prensibine dayalı Endüstri 4.0 devriminin yakın zamanda üretimin çehresini deÄŸiÅŸtireceÄŸi öngörülmektedir.

Bu devrimin, ağır sanayi lokomotifi ve ülke ekonomisinde önemli bir payı olan gemi inÅŸa ve denizcilik sektörlerine etki edeceÄŸi açıktır.

Bu makalede, Endüstri 4.0 Devrimi kısaca açıklanmış, gemi inÅŸa süreci uygulamaları tartışılmış, gemi inÅŸa ve gemi dizaynının PLM Konsepti ile baÄŸlanarak nasıl daha verimli bir sürecin takip edilebileceÄŸi üzerine bir uygulama yapılmış ve sonuçları üzerinde durulmuÅŸtur.

1. GÄ°RÄ°Åž
Genel anlamda kullanılan ‘Endüstri Devrimi’ terimini detaylı incelediÄŸimizde, günümüze kadar gelen sürece kadar üç kısma ayrılabildiÄŸini görmekteyiz. Birinci Sanayi Devrimi, 18. Yüzyıl sonlarına doÄŸru buhar gücü ile çalışan dokuma tezgahlarının kullanılmasıyla baÅŸlar (ilk mekanik dokuma tezgahı, 1784). Ä°kinci Sanayi Devrimine, elektrik enerjisi yardımı ile seri üretime baÅŸlanması ile geçildiÄŸi kabul edilir (Ä°lk montaj hattı, 1870). Üçüncü Sanayi Devrimi, elektronik gereçler ve bilgi teknolojilerinin uygulanması ile üretimin otomatize edilmesi ile geçilir (Ä°lk programlanabilir mantık kontrol sistemi, 1969). Bunlara ek olarak yakın zamanda endüstri literatürüne, veri ile fiziksel dünya ve makine ile insan arasında internet bağı ile yoÄŸun bir iÅŸbirliÄŸini öngören Dördüncü Sanayi Devrimi (Endüstri 4.0) eklenmiÅŸtir [1].

Endüstri 4.0, 2011 yılında “Almanya’nın dünyadaki büyük bir üretim gücü olarak yerini muhafaza etmesi için” geliÅŸtirilen ileri teknoloji strateji projesi olarak karşımıza çıkmıştır. Temel olarak Endüstri 4.0 Devrimi; Nesnelerin Ä°nterneti (IoT)*, Siber-Fiziksel Sistemler (CPS)**, veri, makine ve insanların birlikte etkin bir ÅŸekilde kullanılması ile geleneksel tek elden yönetilen üretim sistemi yerine tam entegre, otomatik ve optimize üretim akışını temel alan ve buna baÄŸlı olarak daha yüksek verim ve insanlar ile makineler arasında daha yakın üretim iliÅŸkileri kurulmasını hedef alan konsepttir. Endüstri 4.0 devriminin temel hedefi, Akıllı Fabrika*** idealinin gerçekleÅŸtirilmesidir [2].

Dünya, hızla sanal ve fiziksel ortamda birbirine baÄŸlı hale gelmektedir. Teknolojik ilerlemeler, 1990’lardan itibaren bilgisayar ve internetin baÅŸ döndürücü bir hızla geliÅŸmesi, üretimde veri yönetiminin ÅŸirketler ve sektörler için her geçen gün bir var olma sorunu hale gelmesini beraberinde getirmiÅŸtir. Tüm endüstri kollarında müÅŸteriler üreticilerden, seri üretim maliyetinde ısmarlama ürünler üretmesini talep etmekte, üretime son dakika deÄŸiÅŸiklikleri ile üretime müdahale etmektedirler.

Tüm bunlar göz önüne alındığında Endüstri 4.0 kısaca; seri üretim maliyetinde ısmarlama ürünler üretilmesini, deÄŸiÅŸikliklere hızlı adapte olabilen oldukça esnek bir seri üretim yapısının kurulmasını, müÅŸteri, yüklenici, altyüklenici ve diÄŸer paydaÅŸların ürün geliÅŸtirme sürecinde daha yakın ve etkin iliÅŸki kurabilmesini, büyük veri bağı ile makine-insan uyumlu çalışmasını yükseltmeyi, tam entegre, otomatik ve optimize üretim akışını, yüksek verimli ve düÅŸük maliyetli bir üretimi vaat etmektedir.

Makalenin devamını e-dergi üzerinden okumak için lütfen tıklayınız...