Türk Koster Armatörlerini bir araya getirmek ve baÅŸta “Koster Filosunun Yenilenmesi Projesi” olmak üzere armatörlerin müÅŸterek ve münferit sorunlarına çözüm bulmak amacıyla 2014 yılında kurulan Koster Armatörleri ve Ä°ÅŸletmecileri DerneÄŸi (KOSDER), geçtiÄŸimiz günlerde 2. OlaÄŸan Seçimli Genel Kurulu’nu gerçekleÅŸtirdi. DerneÄŸin kurucu baÅŸkanı Salih Zeki Çakır’ın istifası sonrası görevi devralan Hüseyin KocabaÅŸ, tek aday olarak girdiÄŸi seçimi oybirliÄŸi ile kazanarak görevine devam ediyor. BaÅŸkan Hüseyin KocabaÅŸ ile geçtiÄŸimiz günlerde imzaları atılan koster filosu yenileme projesini ve derneÄŸin önümüzdeki dönem hedeflerini konuÅŸtuk...

TERSANE: KOSDER’in 2. OlaÄŸan Seçimli Genel Kurulu yapıldı ve siz oybirliÄŸi ile baÅŸkan seçildiniz. Göreve geliÅŸ sürecinizi kısaca anlatabilir misiniz?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: KOSDER, 2014 yılında Kurucu BaÅŸkanımız Salih Zeki Çakır liderliÄŸinde armatör arkadaÅŸlarla bir araya gelerek kurduÄŸumuz, önceliÄŸi koster filosunun yenilenmesi projesi olsa da koster armatörlerinin müÅŸterek ve münferit tüm sorunları karşısında birlikte hareket etme hedefiyle yola çıkmış bir dernek. 25-30 kiÅŸi bir araya gelerek kurduÄŸumuz derneÄŸimiz, kısa sürede büyük teveccüh gördü. Bugün geldiÄŸimiz noktada, 115 fiili üyemiz var. 340 parça koster gemisi ve toplamda 3 milyon DWT civarında bir kapasiteyi temsil ediyoruz. Türkiye’deki koster armatörleri ve iÅŸletmecilerinin yarısından fazlası bizim üyemiz. Henüz üye olmayan kiÅŸi ve kurumlara da kapımız her zaman açık. 

Benim baÅŸkanlık görevini üstlenme sürecim biraz hızlı geliÅŸti. Salih Bey, Deniz Ticaret Odası seçimleri sürecinde taraf olduÄŸu için, ilkeleri gereÄŸi dernek kimliÄŸini bırakmak istedi. Dolayısıyla bir anda istifa etti. Ä°stifa ederken de beni adres gösterdi. Yönetim kurulu da teveccüh gösterdi ve baÅŸkanlık görevini ben üstlendim. Bunu akabinde de 2. OlaÄŸan Genel Kurulumuzu gerçekleÅŸtirdik. BaÅŸka bir arkadaÅŸ da aday olmadı ve Genel Kurulumuz oybirliÄŸi ile beni baÅŸkan seçti. Bizim sloganımız, “BaÅŸkanlık deÄŸil, birliktelik önemli”. Dolayısıyla iki yıllık görevimiz süresince birlikte hareket edip derneÄŸin kuruluÅŸ amaçları doÄŸrultusunda çalışmalarımızı sürdüreceÄŸiz.

TERSANE: Koster Filosu Yenileme Projesi’nde imzalar atıldı. Proje hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: 2014 yılında KOSDER’in kurulması ile beraber, önceliÄŸimizi, “Koster Filosu Yenileme Projesine” verdik. Kendi içimizde çalışmalar yürüttük, bu çalışmaları ilgili resmi kurumlara sunduk. Nasıl hayata geçirilebileceÄŸi, nasıl sürdürülebilir olacağı konusunda çalışmalar yaptık. Biz bu çalışmaları yaparken, bir hurda teÅŸviki gündeme geldi. Ama bu teÅŸvik, bizim istediÄŸimiz manada, altı dolu olan bir teÅŸvik deÄŸildi. Åžu ana kadar da zaten hiçbir armatör gemisini hurdaya verip de bu teÅŸvikten yararlanmadı. Çalışmalara devam ederken, Koster Filosu Yenileme Projesi’nde bu teÅŸvikin olması gerektiÄŸi ama bu haliyle olmaması gerektiÄŸini söyledik. Biz; UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığı’ndan bir hamle beklerken, beklediÄŸimiz hamle Sanayi Bakanlığı’ndan geldi. Yaptığımız çalışmaları sunduk, nasıl bir proje beklediÄŸimizi anlattık. Nasıl bir proje gelirse hem koster armatörlerinin önünü açar; hem gemi inÅŸa sanayiine, dolayısıyla istihdama katkıda bulunur; Türk Bayrağı’nın “Beyaz Liste”de kalması ve Karadeniz, Akdeniz Havzası’nda üstünlük saÄŸlamak için yeni ve güçlü bir filo nasıl oluÅŸturabiliriz konuÅŸtuk, düÅŸüncelerimizi söyledik. 1980’li yıllarda Bülent Ulusu hükümeti döneminde verilen yeni inÅŸa yatırım kredilerinin konseptini anlattık. Önce bu model kabul görse de, zaman içerisinde bireysel deÄŸil, birlikte hareket etmemiz istendi. “Siz birlikte hareket edin, biz de devlet olarak destekleyelim, hatta ortak olalım” denildi. Bakanlığın bu konu için ayrılmış bir fonu da vardı. Bu fonunun, bir ÅŸekilde gemi inÅŸa ve yan sanayiyi de destekleyecek ÅŸekilde kullanılması düÅŸünüldü. Bu nedenle Türk tersaneleri ve yerli yan sanayi ürünlerini özendirecek bir çalışma yapıldı.

Gelinen noktada durum ÅŸu ÅŸekilde; yüzde 49’u Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na baÄŸlı Türk Patent Marka Kurumu’nun, yüzde 51’i özel sektörün teÅŸkil ettiÄŸi: Koster Denizcilik A.Åž. firması kuruldu. Ä°stanbul Koster Denizcilik ve Yatırım A.Åž. bu ÅŸirketin yüzde 51 hissesine sahip özel sektörün temsil edildiÄŸi ÅŸirket, çatı firma ise Koster Denizcilik A.Åž. Åžimdi ise sermaye artırımına gidilerek hisse satışı gerçekleÅŸtirilecek. Denizcilik sektöründen arkadaÅŸlarımız Ä°stanbul Koster Denizcilik ve Yatırım A.Åž.’ye hissedar olacaklar.

Bunun akabinde, 11 Haziran’da Sayın BaÅŸbakanımız; Ekonomi, Sanayi ve UlaÅŸtırma Bakanlarımız ve sektörü temsilen Sayın Salih Zeki Çakır ve Tamer Kıran’ın imza koyduÄŸu bir anlaÅŸmayla proje resmileÅŸti. Åžimdi, seçimler sonrası kabinede deÄŸiÅŸiklikler yaÅŸandı. Ama devlette devamlılık esastır. Yeni gelen yetkililer de bu imzaların arkasında duracaktır. Ama süreç nasıl devam edecek birlikte göreceÄŸiz.

Sistem ÅŸöyle iÅŸleyecek: Yeni inÅŸa edilecek geminin deÄŸerinin yüzde 49’unu doÄŸrudan devlet karşılayacak. Geri kalan yüzde 51’i ise kendi öz sermayemizin üstüne kredi alarak biz karşılayacağız. Bu kredinin faizi ise devletin belirlemiÅŸ olduÄŸu oranlarda devlet tarafından karşılanacak.  Gemi yaptırıldıktan ve iÅŸletmeye alınıp kredi borçları ödendikten sonra devletle baÅŸ baÅŸa kalacağız. Bu noktadan sonra devlet, o günkü ÅŸartlarda geminin tamamını özel sektörü temsil eden fi rmaya teklif edebilecek.

TERSANE: Proje DTO öncülüÄŸünde yürütülecek. Bu noktada, KOSDER’in yeri ne olacak projede?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: Bu çaptaki büyük projelerde, Devlet her zaman karşısında sektörün öncü kuruluÅŸunu görmek ister. Denizcilik sektörünü temsil eden yetki ise Deniz Ticaret Odası’ndadır. DoÄŸal olarak proje Deniz Ticaret Odası ile yürütülüyor, ki doÄŸrusu da budur. Biz de bütün armatörler zaten Deniz Ticaret Odası üyeleriyiz. KOSDER, koster armatörlerinin birlikte hareket etmesi amacıyla kurulmuÅŸtu. Bu doÄŸrultuda çalışmalar yaptık ve yapmaya devam edeceÄŸiz. Aynı çalışma temposuyla bu projenin yanında olacağız. Proje seçimi, inÅŸa süreci gibi aÅŸamalarda KOSDER üyelerinin tecrübeleri mutlaka önemli roller oynayacaktır.

TERSANE: Ä°lk geminin yapımına ne zaman baÅŸlanacak ve ilk etapta kaç gemi yapılacak?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: Önümüzdeki süreç önemli. Yeni kabine ile beraber yeni bir yapılanmaya gidildi. Bu yapılanma sonrası süreç ne kadar hızlı ilerler, nasıl devam eder göreceÄŸiz. Tabii ki bu biraz da bize baÄŸlı. Devlet bu proje için zaten kendi hazırlığını yapmıştı, parası da hazırdı. Bu noktada özel sektör olarak bizim de hızlı hareket etmemiz gerekiyor. Sermaye oluÅŸumumuzu bir an önce tamamlamamız lazım. Kimler katılacak? Ä°lk etapta ne kadar para toplanacak? Ne kadar kredi alacağız? Bu aÅŸamaları hızla geçebilirsek, ki ümidimiz de odur; ilk etapta 20 gemi düÅŸünülüyor. Bu 20 gemi aynı proje mi olur? Ya da hangi proje olur? Amaca en uygun gemi prototipini bulup kararlaÅŸtıracağız. Bu zaman içerisinde de ÅŸirketin fi nansal yapısını oluÅŸturup projelere baÅŸlayacağız.

TERSANE: Projeyi armatörler kadar hevesle bekleyen bir de tersaneler var. Gemi inÅŸa sanayiine ve yan sanayiye ne gibi katkıları olacak?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: Projenin en önemli noktalarından biri bu. Hatta bazı arkadaÅŸlarımız, projenin “armatör projesinden çok tersane projesi” olduÄŸunu söylüyorlar. Ama bu bir bütün. Tersane olmazsa, armatör gemi yaptıramaz, armatör olmazsa tersane gemi yapamaz. Sektörü bütün olarak düÅŸünmek lazım. Bu anlamda proje tersaneler tarafından da, yan sanayiciler tarafından da büyük bir hevesle bekleniyor. Tabii ki proje tersanelere bir ivme kazandıracak. Bununla birlikte istihdamı artıracak. Sadece tersanelerle sınırlı kalmayıp, gemi inÅŸa sanayiine hizmet veren yan sanayiinin de geliÅŸeceÄŸini düÅŸünüyoruz. Çünkü proje yerli malzeme kullanımını da artırmayı hedefl iyor. Zaten Sanayi Bakanlığı da bu nedenle projenin içerisinde. 

TERSANE: KOSDER’in önümüzdeki dönemde baÅŸka ne gibi projeleri olacak?

HÜSEYÄ°N KOCABAÅž: Tabii ki KOSDER sadece Koster Filosu Yenileme Projesi ile ilgili deÄŸil. GeçmiÅŸte yaptıklarımız ortada. Kariyer Günleri olsun, transit geçiÅŸler, yönetmelikler, gemi adamları ile ilgili çalışmalar olsun, bu çalışmalarımız sürekli devam ediyor. Özellikle insan kaynakları konusunda çok sıkı çalışıyoruz. Åžu an yaz tatili dönemi olması nedeniyle çalışmalarımız yoÄŸun deÄŸil. Ancak Kurban Bayramı sonrası bir araya geleceÄŸiz ve tatilde düÅŸündüÄŸümüz yeni projeleri de gündeme alarak tam kapasite çalışmalara devam edeceÄŸiz. GeçtiÄŸimiz günlerde Almanya’da düzenlenen “Shipping Days” etkinliÄŸi vardı. Benzer bir projeyi Ekim ayı içerisinde burada hayata geçirmeyi planlıyoruz. Bu sayede bölgedeki tüm paydaÅŸları bir araya getirmeyi hedefl iyoruz. Kısacası KOSDER’e ne görev düÅŸüyorsa yapacağız, nerede bir boÅŸluk varsa, orada kendimizi ifade edeceÄŸiz.