Tersane Dergisi 57. Sayı (Temmuz-Ağustos 2018)

Tersane / Temmuz-Ağustos 2018 15 tersanedergisi.info leri oluşurken aynı debideki mano- metrik yükseklikler toplanır ve seri bağlı çalışmadaki Hm değeri tespit edilir (H 1 +H 2 =H T ). Yukarıdaki gra- fikte yeni oluşacak olan ortak pompa karakteristik eğrisi bulunmaktadır. Birbiri ardına seri bağlanmış tek kademeli pompaların çalışma mantığı ile çok kademeli pompalar tasarlan- mıştır. Debi aynı kalarak her kademe bir basınç artışı sağlamıştır. Seri bağlı pompalarda dikkat edil- mesi gereken bir diğer önemli konu da 2. pompanın basınç dayanımıdır. Seri bağlantıda 1. pompanın çıkış basıncı 2. pompaya giriş basıncı ola- rak gelecektir. 2. pompanın emme flanş daya- nımı bu değere göre seçilmelidir (pn16-pn25 vb.). 2. pompanın gövde malzemesi ve basma flanşı dayanımı, oluşacak toplam basınç değerine göre tasarlanmalıdır. Pompa seçimi yaptırılırken, seri bağlantı yapılması planlanan durum- larda pompa üreticisine bilgi veril- mesi önem arz etmektedir. lamasında öncelikle sistemde istenen toplam debi değeri tespit edilir. Bu toplam debi değerine göre, uygun boru çapları seçilerek sürtünme kayıpları hesap edilir. Sonuçta (Hm) manometrik basma yüksekliği hesaplanır. Aşağıdaki gra- fikte sistemin basınç kayıplarına göre hesaplanmış sistem eğrisi görülmek- tedir. İki pompa aynı anda çalışacak şekilde tasarlanıp pompa seçimi yapılmış ise C noktasında pompalar sorunsuz çalışacaktır. Fakat işletme- ler, debi ihtiyacının azalması duru- munda tek pompa ile çalışmak isteye- bilirler. Yapılan hatalardan biri sadece 1. pompayı çalıştırdığında sistemde Q 1 debisinin görüleceği öngörüsüdür. Sadece 1. pompa çalışırken, 1. pom- panın karakteristik eğrisi ile sistem eğrisinin kesiştiği nokta olan A nok- tasında çalışır. Sonuç olarak işletme Q A değerini debi olarak görecektir. Sadece 2. pompanın çalıştığı durumda da Q 2 degeri değil, B noktasına kar- şılık gelen Q B debi değerini sistemde görecektir. Paralel bağlı çalışmalarda pompa seçimi yapılırken pompaların tekli çalışma durumları söz konusu olacak ise bu bilgi pompa üreticisi ile pay- laşılmalıdır. Üretici her iki koşulda çalışabilecek uygun pompa modelini ve tekli çalışmada gerekli güçleri öngörerek doğru pompa seçimlerini yapacaktır. Sistem eğrisinin dik olduğu durumlarda debi artışını paralel bağlı pompa sistemleri istenen noktalara getiremeyebilir. Sistem eğrisinin yatay olduğu durumlarda debi artışı için paralel bağlı pompa sistemleri daha iyi sonuçlar vermektedir. Sistem eğrisini yatay hale getirebilmek için Hgeo ile Hm değeri farkı mümkün olduğunca küçük tutulmalıdır. Bunu sağlayabilmek için tesisattaki sür- tünme kayıpları azaltılmalıdır. Seri bağlı pompa tesisatları Sistemdeki basıncın yetmediği durumlarda, basıncı artırmak için kullanılan bir bağlantı şeklidir. Seri bağlı pompaların karakteristik eğri-