Türknotik Deniz Araçları Tasarımı firmasının sahibi Mehmet Aziz Göksel, denizcilik eğitiminde de mimarlık ve inşaat mühendisliği dallarında yaşanan sürecin yaşanması gerektiğini vurguluyor.

Bugünlerde bir eğitim projesi üzerine çalışan Türknotik firmasının sahibi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Aziz Göksel, denizcilik sektöründe mimarlık ve inşaat mühendisliği dallarında yaşanan sürecin yaşanması gerektiğini vurguluyor. Yıllar önce aynı eğitimi alan inşaat mühendisi ve mimarların sonradan birbirlerinden ayrılarak iki ayrı eğitim programına sahip olduklarını hatırlatan Göksel, bu ayrımın denizcilik eğitiminde hala hayata geçemediğini vurguluyor. Dünya çapında genelde gemi inşaatı ve makineleri mühendisliği (naval architect and marine engineer) bölümleri adı altında eğitim verildiğini, Naval Architect -and Marine Engineer- denilen kişinin terminolojik olarak geminin hem mimari hem de mühendislik tasarımından sorumlu tek kişi olduğunu belirten Göksel, bunun büyük bir açmaz olduğunu savunuyor. "Denizcilik eğitiminde mimarlık ve inşaat mühendisliği dallarında görülen süreç yaşanmadı. Fakat bunun sinyalleri yat sınıfı teknelerde geliyor. Yat sınıfıyla ilgili bilgi birikimi gemi inşaat mühendisliği disiplininin sınırlarını aştıkça onunla mimarlık, iç mimarlık ya da endüstri tasarımı gibi başka disiplinler ilgilenmeye başladı. Ve bu tasarım disiplinleri tarafından tekrar sistematize edilip düzenleniyor" diyen Göksel şunları söylüyor: "Yat tasarımı adı altında serfitika programları, master programları açılıyor. Fakat mimarlık ve gemi inşaatı mühendisliği gibi üniter bir yapı kazanamadı. Bu da bir karışıklığa sebep oluyor. Kim yat tasarımcısıdır, kim değildir bilinmiyor. Yatın mimari tasarımından sorumlu kişi mi yoksa mühendislik tarafından sorumlu kişi mi belli değil. Bu sorun aslında sadece yat sınıfında değil tüm kategorilerde daha da derinleşiyor. Sadece yatların ya da yolcu gemilerinin mimari tasarımı mı tasarım disiplini kökenli kişilerin çalışma alanıdır; yoksa her tip deniz aracının, mimari tasarım bilgisi belli bir düzen içinde bir lisans programı içinde sistematize edilebilir mi? Doktora çalışmamda bu sorulara yanıt aradım. Her sınıfta deniz aracının 'mimari tasarım' bilgisini bünyesinde toplayan ve elementer düzeyde mühendislik bilgisi içeren 'deniz araçları tasarımı' adında bir lisans programı kurguladım."

"Bunun yanında Yeditepe Üniversitesi'nde Deniz Bilimleri Enstitüsü kurmaya çalışıyoruz. Enstitünün kuruluş dosyasını YÖK'e yolladık; şu anda inceleniyor. Enstitü altında olacak programlardan biri de yine benim kurguladığım Yat Tasarımı yüksek lisans programı. Bu program da deniz araçları tasarımı gibi disiplinler arası bir program olacak ve hem gemi inşaatı ve makineleri mühendisliğinden hem de tasarım programlarından öğrenci alacak. Fakat bu sadece Yeditepe Üniversitesi ile olabilecek bir şey değil. 160 bin kişilik bir sektör söz konusu. Ve sektöre devamlı yeni insanlar giriyor. Fakat yat sınıfı ya da başka bir sınıfta tekne tasarımında çalışacak insanlar yeniden bir sürü şey öğrenmek zorunda kalıyorlar. Program bu tip olumsuzlukları engelleyecek ve eğitim bir bütün halinde verilecek."

Ä°ki disiplin tek potada eritilemiyor

"Bazı mühendisler deniz aracı tasarımının bütünüyle kendi alanları olduğunu savunuyor ve tasarımcıları işlerine karıştırmak istemiyorlar. Ya da yatların mimari tasarım bilgisinin mimarlık vb. disiplinler içinde öğretildiğini yanılgısıyla, yeni oluşacak disiplinler arası bir eğitim programına karşı çıkıyorlar. Halbuki ne yatların ne de başka sınıf bir deniz aracının mimari tasarım bilgisi mevcut bölümlerde okutulmuyor. Mimar da iç mekandan, iç yerleşim planlarından mühendisin anlamayacağını savunuyor. Piyasada böyle bir çelişki yaşanıyor. İki disiplin tek potada eritilemiyor."