[1000ml 1000 TEU 900 800 700 600 500 400 300 5000 10000 15000 20000 25000 [t] Şekil 2: Gemi gövdesinde kaynak uzunğu tuna bağlıdır. Genellikle otomasyon derecesi, parça imalatından güverte montajına doğru azalır. Bunun sebebi karmaşıklığın artması, ara montaj gruplarının azalması ve otomasyonun teknik ve/veya ekonomik olarak yapılabilir olmamasıdır. İlerleyen sayfalarda kaynak teknolojisi daha detaylı tartışılacaktır. Kaynak aktivitelerinin tersane üretkenliğine büyük etkisi vardır. Gemi imalatı adam saatlerinin yüzde 40'Iık kısmı kaynaklı imalattan gelir. Bir gemi gövdesindeki kaynak uzunluğu gemi tipine, boyutuna, levha boyutuna ve bölüm sonlarına bağlı olarak değişir (Şekil 2). Kaynakların yüzde 80'Iik kısmı bindirme, yüzde 20'Iik kısmı ise alın kaynağıdır. Kaynak malzemesinin ağırlığı toplam gövde ağırlığının yüzde 3-5'Iik kısmını oluşturur. Şekil 2'de görülen eğri kaynak uzunluğu ile bir konteyner gemisi için gemi ağırlığı arasındaki ilişkiyi gösterir. Kaynakların ortalama yüzde 70 kadarı en azından kısmen otomatiktir. Kaynak kalitesi, diğer etkenler kadar kaynağa hazırlık aşamasındaki hassasiyete de bağlıdır (levhaları ve profillerin kesilmesi). 34 tersane • mayıs-haziran 2009 2.2 Levha ve Profil Kesimi Temelde tersanede bulunan tüm çelik malzeme bir levha veya profil kesim işlemi görür. Bundan dolayı bu alanda otomasyona yönelik çok fırsat vardır. Levha kesiminde, CNC kesim makineleri ve frezeler otomatik vinçler ile öne arkaya hareket ettirilirler. Dahili bir kontrol istasyonu başlangıç ve hedef konumlarını vince gönderir. Kontrol ünitesi ayrıca makinelerin CNC programlarını koordine eder ve talebin tamamlandığını da kontrol eder. Kontrol istasyonu tersanenin planlama ve kontrol merkezine bağlıdır. Depolama alanlarında markalama özelliğine sahip bilgisayar destekli vinçler kullanılır. CNCkesim makineleri oksi-asetilen, sulu plazma ve kuru plazma kesicilerle donatılmıştır. Makineler tek veya çift tabla üzerinde 4x16 metre plakalar kesebilir. A Levha kalınlığı Oksiasetilen kesim 14-30 mm Sulu plazma kesim 5-30 mm Frezeleme 5,30 mm sınıfından E32 sınıfına tüm çelikler kesilir. Levhalar kaplanır(çinko kaplama 20lm kalınlıkta) Sac kalınlığı 5 ifa 30 mm arasındadır. CNC'li levha kenar frezeri tek taraflı alın kaynağına hazırlık için kullanılmıştır. Farklı freze başlıkları ile farklı kaynak ağızları hazırlanabilir. Ancak 13 mm kalınlığa kadar saçlarda I-kaynak yapmak için tek alternatiftir. Daha kalın levhalarda 60° açılmış Y kaynak ağzı tercih edilir ve omuz yüksekliği 35 mm arasındadır. Aşağıda bulunan parametreler modern tersanelerde kullanılan makinelerin performansını ortaya koyar. Robot teknolojisi gemi üretimine profil kesim sayesinde girmiştir. 6 eksenli, mafsallı, gezer vinçli robotlar klasik kesme makinelerinin ve elle kesimin yerini almıştır. Modern profil kesimi otomatizedir. Teknolojinin özünde, robotik bir kesici, kesme tablası ve kaynak duman egzozuyla beraber bir kesme hücresi vardır. Profiller, kesme makinesine verilmeden önce bilgisayar destekli depolardan tek tek alınır, döner konveyörlerle ve gidip gelen iletim mekanizmalarıyla gönderilirler. Ölçüm cihazıyla hassas olarak kesim ölçüsü markalanır. Plazma kesimi halen daha en popüler kesim teknolojisidir. CNC Plazma kesim tek defada 50 mm kalınlığa kadar sacları kesebilir. Köşe kaliteleri DIN2310-IA'ya uygundur. Makineler Holland profillerini, açılı, T, U ve düz-levha profilleri kesebilir. Maksimum profil yüksekliği 800 mm, boyu ise 20 m olabilir. En kısa depolanan profil ise 500 mm'dir. Kaynak hızı Köşe paralelliği 0.3-0.8 m/min 0.8 mm/16 m 0.9-6.0 m/min 0.4 mm/16 m 3.0-10. m/min 0.2 mm/20 m
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=