Tersane Dergisi 67. Sayı (Mayıs 2021)

Tersane / Mayıs 2021 33 tersanedergisi.com.tr patlamaya neden olacak hava girişi engellenecekti. Ayrıca crankcase içerisinde oluşan bu patlayıcı yağ buharı ve hava karışımının nasıl tespit edilebileceği ve nasıl ölçülebileceği konusunda çeşitli araştırmalar yapılmaktaydı. Bu çalışmaların sonuçları 1955 ve 1956 yıllarında çeşitli yerlerde yayınlandı. Bir yandan da İngiltere merkezli denetleme kuruluşu olan Lloyd’s Register ve British Ship Research Association, Gra- viner Firması’ndan artık tanımlanma aşamasına gelmiş olan böyle bir ürünü tasarlamasını talep ediyordu. REINA DEL PACIFICO'nun da Lloyd’s Register denetiminde bir gemiydi, bu yüzden Lloyd’s Register bu konuda harekete geçmek istiyordu. İlk Oil Mist Detector İcat Ediliyor Takvimler 1960 yılının başlarını gösterirken, İngiliz firması olan Graviner ilk Oil Mist Detector (OMD) sistemini tasarla- mış ve tanıtmıştı. Cihaz ışık absorpsiyon (Emilimi) yöntemi ile çalışıyordu. Bu teknikte, bir ışık kaynağı ve karşısına da alıcı yerleştirilmişti. Bu ikisi arasından geçen yağ partikülleri, miktarları oranında ışığı yutacak ve alıcı sensörün önünü kesecek, ışık demetinin ulaşmasına engel olacaktı. Cihaz tüm denetleme kuruluşlarından onay alarak gemilere monte edildi ve bir çok hayatı kurtardı, büyük maddi ve zaman kayıplarının önüne geçti. Şekil 2. Crankcase Relief Valves Şekil 3. Graviner Mk4 konusu olduğunda, REINA DEL PACIFICO Güney Amerika ticaretinde yeni bir lüks standardı sağlıyordu. Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf konaklamalarda 886 yolcu taşıyabiliyordu, ayrıca 331 adet de mürettebatı vardı. Gemi, Moresk ve Kolonyal dönemlerin İspanyol tasarımlarıyla dekore edilmişti. REINA DEL PACIFICO Bütün dünyayı gezdi ve yolcuları limandan limana taşıdı. Üstelik 2. Dünya Savaşı'nda da İngil- tere Devleti'nin talebi doğrultusunda, müttefik askerilerini taşıma görevlerini de üstlendi, tehlikeler atlattı. Fakat başına gelen en talihsiz olaylar 11 Eylül 1947'de ciddi ve ölümcül crankcase patlaması ile başladı. Savaş sonrası yorgun düşen gemi, Belfast'taki üretildiği tersanede bakıma girmişti. Gördüğü tamir ve bakım sonrası, Birleşik Krallık'ın the North Channel, Copeland Island yakın- larında deneme seyiri yapmaktaydı. Her şey yolunda gibiydi. Savaş boyunca asker taşıyan gemi, bu işlem sonrası tekrar yolcu gemisi olarak ticari seferlerine başlayacaktı. 33 Saatlik sorunsuz deneme seyirinde, makineler çeşitli hızlarda çalıştırılmıştı ve artık Belfast'a dönüş yapılıyordu. Kontrollerde makinelerden birinin 2 No'lu silindirinde aşırı ısınma tespit edildi. Bunun üzerine makineler tamamen stop edildi ama 5 dakika sonra tekrar çalıştırılmışlardı. 2-3 Dakika sonra, aniden, kimsenin beklemediği o patlama meydana geldi. Patlamanın merkezi iskele dış makinanın 2 numa- ralı silindir bölgesiydi. Bunu diğer 3 makinenın crankcase patlamaları ve makine dairesi yangını izledi. Daha sonra açılan mahkeme soruşturmasınki bulgulara göre, ilk patlama iskele dış makinanın 2 numaralı silindirinden kaynaklanmış, diğer üç patlama ise, crackcase içlerindeki yanıcı gazların ateşlenmesinden ve bunların makine dairesi yangınını baş- latmasıyla olmuştur. Söz konusu yanıcı gazlar ise atomize olmuş ve buharlaşmış yağlama yağı ve hava karışımı olarak tanımlanmıştır. Ne yazık ki bu olayda makine dairesinde bulunan gemi personeli, tamir ekibi ve şirket yetkilisinden oluşan 28 kişi hayatını kaybetmiş, 23 kişi ise yaralanmıştır. Geminin onarımı ve tekrar sefere alınması ise 1 yıl sürmüştür. Lloyd’s Register’in denetlediği gemilerde dünya ölçe- ğinde yılda ortalama 15 adet crankcase patlaması bildiril- mektedir ve bildirilmeyenlerle daha fazla olduğu tahmin edil- mektedir. Lloyd’s Register’in denizcilik denetleme marketinin 11%'sine sahip olduğunu düşünürsek (Llyod's List, 2014), söz konusu crankcase patlamala rakamları ürkütücüdür. REINA DEL PACIFICO'daki bu dev patlama, gemilerdeki dizel makinelerin ne kadar tehlikeli olabileceğini açıkça ortaya koymuştu. Aynı zamanda makine üreticileri, class kuruluşları, denizcilik sektöründeki çeşitli kurumlar bu problemin nasıl üstesinden geleceklerini, ne tür iyileştirmelere ihtiyaçları