Tersane Dergisi 63. Sayı (Mayıs 2020)

28 Tersane / Mayıs 2020 tersanedergisi.com.tr SWITCHBOARD MAINTENANCE DAĞITIM PANOSU BAKIMI TEKNİK E lektrik Dağıtım Panoları bir tesisin temel ve bütünleyici parçalarından biridir. Tüm sistemler gibi onların da bakıma ihtiyaçları vardır. Yıllık bakım planları oluştu- rulması yaşanabilecek bir çok aksilik ve arızayı önlemede çok etkili olabilmektedir. Gemilerde iki adet Switchboard bulunur. Main Switchbo- ard ve Emergency Switchboard. Her iki pano da çok önem- lidir. Geminin tüm enerjisi bu panolar vasıtası ile dağıtılarak, makinelere, haberleşme sistemlerine, aydınlatma sistemlerine ulaştırılır. Panolar enerjiyi jeneratörlerden alıp, bakır baralar ile alıcılara iletirler. Bunun için aynı zamanda bir takım koru- yucu sistemlere, kesicilere de ihtiyaç vardır. Switchboardlar donatıldıkları bu özelliklerle, hem enerji üreten jeneratörleri, hem kendilerini, hem de alıcıları ( Makineler, enerjiyi kullanan birimler ) korurlar. Bu kadar önemli işlevlere sahip olan switchboardlar hak ettikleri bakım ve öneme tam olarak kavuşamamış ama gün geçtikçe bu gereklilik fark edilir olmuştur. Yapılacak çalışmalar aşağıdaki durumların oluşmasını engelleyen önleyici bakım olarak değerlendirilebilir. • Busbarlarda biriken tozların iletken yüzeylere dönüşüp, boşluklarda kısa devre ve patlamalara yol açmaları. • Bağlantı gevşeklikler. • Bağlantı noktalarındaki ısınmalar. • Switchboard kaynaklı elektrik yangınları. • Makinelerin, elektrik motorların ve komponentlerin arıza- lanmalası. • Plansız ve acil durumlar oluşturabilen güç kesintileri oluş- ması. SORUNLARIN OLUŞMA NEDENLERİ Ana makine ve diğer ekipmanların çalışması, denizdeki yolculuktan dolayı oluşan hareketler, vibrasyonlar, tüm maki- neleri etkilemekte, fiziksel hareketler bağlantıların gevşeme- sine, hatta tamamen kopmasına neden olabilmektedirler. Bakır baralar birbirlerine vida ve somunla bağlıdır, bunlar zamanla mutlaka gevşemekte, aynı etki kablo klemenslerinde de görül- mektedir. Bu oluşan durum düğüm noktalarından geçen akıma direnç gösterip, ısınmalara yol açmakta, yangına ve besledik- leri hatta bulunan sistemlere zarar vermektedirler. Örneğin iki faza kalan bir motor, faz dengesizliğinden dolayı yanar. Zamanla busbar üzerinde, kablo üstlerinde, klemens içle- rinde ve ulaşılamayan bara bölgelerinde biriken toz ve kirler, nem ile, havada bulunan diğer elementlerle birleşince, iletken bir yüzey oluşturabilmekte, ani patlamalara, yangınlara, arıza- lara yol açabilmektedir. Switchboard içerisinde arızalanmış bir komponent, yan- mış kablolar, hasarlanmış bağlantıların bulunması da bir çok problemi başlatabilir. BAKIM ÖNCESİ TEDBİRLER Switchboardlar 220V, 380V, 440V, 660V ve daha yüksek gerilim seviyelerine sahip olabilirler ve üzerilerindeki toplam CONTROL TECHNIC Elektrik Ltd. Şti. / Ömer Aydın