Tersane Dergisi 44. Sayı (Mayıs-Haziran 2016)

tersane • mayıs 2016 29 olması, f değerini büyütecektir. Buna göre, havalandırma verimliliği kötüleştiğinde ortamdaki yanıcı ortamın teo- rik büyüklüğü artacaktır. Bu durum, ortamdaki patlama riskini artıracaktır. Şekil 3, havalandırma verimliliği ile ortamdaki teorik patlama hacmi arasındaki ilişkiyi göstermektedir. 4.2.4 Kaynağın boşalma hızının değişiminin V z teorik patlama hacmi üzerindeki etkisi Bu bölümde, kaynağın boşalma hızının teorik patlama hacmi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Şekil 4, bu etkiyi göstermektedir. Şekil 4’e bakıldığında, dizel yakıtının kaynaktan boşalma hızı arttıkça, ortamda oluşacağı düşü- nülen teorik patlama hacmi de büyümektedir. Bu ise, patlama riskini artıran bir durumdur. Dolayısıyla, dizel yakıtının bulunduğu tanktan olan boşalma hızının kontrol altında tutulması gerekmektedir. 4.2.5 Hava değişim katsayısı değişiminin V z teorik patlama hacmi üzerindeki etkisi Şekil 5, hava değişim katsayısının teorik patlama hacmi üzerindeki etkisini göstermektedir. Buna göre, hava değişim katsayısı değeri (c) arttıkça, teorik patlama değerinin artışı, teorik patlama hacmini büyütecek ve patlama açısından çalışılan ortamda daha uygun bir ortam oluşacaktır. Bu ise riskli bir durumdur. Dolayısıyla, ortam sıcaklığının mümkün olduğunca ideal değerlerde tutul- ması gerekmektedir. 4.2.2 Emniyet faktörünün değişiminin V z teorik patlama hacmi üzerindeki etkisi Şekil 2, emniyet faktörü ile teorik patlama hacmi arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Buna göre, ortamda uygun ekipman, koruyucu malzeme ve yeterli emniyet alındığında ortamda oluşacağı düşünülen teorik patlama hacmi küçülecektir. Dolayısıyla, koruyucu ekipman ve donanımın kullanılma oranı ortamın emniyet faktörü değerini artıracak buna bağlı olarak da çalışma ortamında oluşacak olan yanıcı gaz büyüklüğü azalacaktır. 4.2.3 Havalandırma verimliliğinin değişiminin V z teorik patlama hacmi üzerindeki etkisi Çalışma ortamında, sağlıklı bir şekilde engelsiz olarak yapılan havalandırma işlemi havalandırma verimliliği- nin belirlemektedir. Havalandırma verimliliğinin kötü Şekil 1. Ortam sıcaklığı-teorik patlama hacmi ilişkisi. Şekil 3. Havalandırma verimliliği-teorik patlama hacmi ilişkisi Şekil 2. Emniyet faktörü-teorik patlama hacmi ilişkisi. Şekil 4. Boşalma hızı-teorik patlama hacmi ilişkisi