Tersane Dergisi 4. Sayı (Eylül-Ekim 2008)

-r,ormn ---------------------------; Dr. Sedat Karabulut Sağlık, Emniyet, Çevre Uzmanı DelikliPeynir Eylül ayının 19'unda gazetelerde yayınlanan haber şöyleydi: "Tuz· la'daki filika kazasında ihmali bu· lunduğu gerekçesiyle gözaltına alı· nan ve aralarında (...) Tersanesi Ge· nel Müdürü ile Genel Müdür Yardım· cısı'nın da bulunduğu 5 kişi tutukla· narak cezaevine gönderildi. (...) Ter· sanesi'nde 11 Ağustos 2008 tarihinde meydana gelen ve 3 işçinin ölümü, 12 işçinin de yaralanmasıyla sonuçlanan filika kazasına ilişkin gözaltına alınan şahıslar, emniyetteki işlemlerinin ar· dından dün Tuzla Adliyesi'ne getirildi. Cumhuriyet Savcılığı'nda ifadesi alı· nan şahıslar, tutuklanmaları istemiy· le nöbetçi mahkemeye sevk edildi. Nöbetçi mahkemede uzun süre ifade· si alınan şahıslar;(. ..) Tersanesi Genel Müdürü, Müdür Yardımcısı ve Teknik Müdür ile Fransız menşeli kontrolör firması görevlilerinden iki kişi; görevi ihmal ve ölüme sebebiyet verme su· çundan tutuklandı. Tuzla Devlet Has· tanesi'nde yapılan sağlık kontrolünün ardından sanıklar, Maltepe Cezae· vi'ne konuldu." Üç ölü ve on iki yaralı ... Bunlar bir iş kazası haberinde yazılan rakamlar olabilir. Ama her birinin bir ismi, kar· 18 tersane • eylül-ekim 2008 deşleri, anası-babası, çocuğu ve eşi vardı. .. Yaşanmışlıkları ve tabi bir de yaşayamadıkları. .. Tıpkı Maltepe Ce· zaevi'nde tutuklu olarak yatan kişile· rin olduğu gibi. .. Çok acı bir gerçek ama Türkiye'de her gün ortalama olarak dört kişi iş kazaları sonucu hayatını kaybediyor. Peki nasıl oluyor da bunca hayatı mahveden iş kazaları, ülkemizde bu kadar sık meydana geliyor? .. Zoru başarıyoruz ... İş kazalarının meydana gelmesi ıçın birçok faktörün arka ark arkaya ve sı· rasıyla meydana gelmesi gerekir. Bir başka deyişle 1. hata, 2. hata, 3. ha· ta ... şeklinde sıra ile aksilikler oluş· malıdır. Bu aksilikler zincirinin arasın· daki halkalardan birini bile çekebil· sek, sonuç değişecektir. Tıpkı dizli domino taşlarında veya delikli peynir teorisinde olduğu gibi. .. Bir başka deyişle, deveyi iğne deliğin· den geçiriyor, bir yolunu bulup kaza· ların oluşmasına vesile oluyoruz. Çünkü o kadar çok ve sık emniyetsiz durumlar yaratıyor, emniyetsiz dav· ranışlar sergiliyoruz ki, kaza olasılığı· nı inanılmaz şekilde artırmayı başara· biliyoruz. Oysa bir işyerinde emniyet· siz durum ve davranışları bildiriliyor olabilseydik, o iş yerinde yaşanacak kazaların büyük kısmını azaltabilirdik. Bir kazanın anatomisi Yukarıda konu ettiğimiz ölümlü iş ka· zasının oluş şekli, GMO İş Sağlığı ve Güvenliği Komisyonu tarafından de· taylı şekilde incelenmiş ve 20 Ağus· tos 2008 tarihinde bir rapor olarak yayınlanmıştır. Bu raporda vurgula· nan konular özetle aşağıdaki gibidir; • Filika serbest bırakıldıktan hemen sonra, kıç tarafındaki kord nozullu dümen topuğu bağlantısı filika matafora ayaklarını birbirine bağ· layan V travers üzerindeki deniz bağı kelepçesine çarparak, kelep· çenin eğilmesine ve topuğun ha· sarlanmasına neden olmuştur. Fili· kanın kıç tarafı, çarpmanın etkisiy· le yükselerek kelepçenin üzerin· den geçmiştir. • Filikanın baş tarafı matafora ram· pasını geçip filika kord nozullu dü· men topuğu bağlantısı gemi var· daveıasının hizasına geldiğinde, topuk vardavela punteline çok ya· kın bir bölgeden vardavela tuta· mağına çarpmış ve bu çarpma fili· kanın düşme açısını değiştirmiştir. Normal koşullarda yatayla 35° • 40° arasında bir açıyla düşmesi ve karinasının baş tarafından suya girmesi beklenen filika, vurmanın etkisi ile önce su yüzeyine dik po· zisyona gelmiş, hareketin deva· mında dönmeye devam ederek, su ile 120° açı yapacak şekilde suya çarpmıştır. Bu çarpmanın etkisi ile sert biçimde dönen filikanın kıç bölümünde yer alan kumanda ma· hallinin tavanı denize çarpmış ve filikanın bu bölümünde kırıklar ile yırtıklar oluşmuştur. Aynı zaman· da filika ön ve iskele yan camı ile giriş kapısı camı da dağılmıştır. Oluşan kırık ve yırtıklar ile dağılan camlar nedeniyle açılan boşluklar· dan giren deniz suyu sonucunda filika yan yatmış ve her koşulda kendisini düzeltmesi gerektiği hal· de bu pozisyonda yüzer halde kal· mıştır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=