Tersane Dergisi 35. Sayı (Kasım-Aralık 2014)

44 tersane • kasım 2014 meyi ve müşterilerine özgün ürünler sunmayı da tercih edebilirler. Fakat bunun için, süreçler ve ürünler üze- rinde radikal ve büyük iyileştirme- lerin olması gerekmektedir. Diğer taraftan, maliyet-fiyat liderlik strate- jisinde ise, ürün ve süreçler üzerinde küçük değişiklikler yapılmaktadır. Bilindiği üzere, kaynak işlemleri, metal imalat endüstrilerinde önemli bir yere sahiptir (Abbasi ve diğerleri, 2011). Kaynak; gemi, tren, uçak, oto- mobil, boru hatları, nükleer güç sant- ralleri gibi birçok endüstri kolunda uygulama alanı bulmaktadır (Tewari ve diğerleri, 2010). Gemi inşa sana- yiinde, çok sık olarak kullanılan bir işlemdir. Dolayısıyla, tersanelerde kullanılan kaynak teknolojisi son derece önemlidir. Tersaneler, ileri teknoloji kaynak sistemlerini satın alıp almama noktasında doğru karar vermelidirler. Yanlış teknolojinin satın alınması tersaneler açısın- dan büyük maddi kayıplara neden olmakta ve satın alınan yanlış tek- nolojinin tersaneye adapte edilmesi imkânsız hale gelebilmektedir. Bu yüzden, yeni nesil kaynak teknolojisi satın alınmadan önce, belirli bir yön- temle bir değerlendirme yapılmalı ve ona göre karar verilmelidir. 2 ÇALIŞMANIN AMACI Bu çalışmada, belirli bir metot kullanılarak, Türkiye’de konumlu bir tersane özelinde, uygun kaynak teknoloji stratejisinin belirlenmesine çalışılacaktır. Literatürde, (Martowidjojo ve Carrie, 2002) yaptıkları çalışmada, 1931’de Berlin’de kurulan Beysc- hlag firması için bir teknoloji değer- lendirmesi yapmışlar ve bir teknoloji stratejisi önermişlerdir. Yine, (Car- rie, 2000), Birinci Dünya Savaşın- dan beri askeri uçaklar üreten Vought Aero Products Division firması için bir teknoloji strateji geliştirme modeli uygulamış ve bir teknoloji değerlendirmesi yapmıştır. (Barczak ve McDonough, 1991), çalışmala- rında, ileri teknoloji kullanan firma- larla görüşmeler yapmış ve o firma için teknoloji stratejisinin tanımını yapmışlardır. 3 YÖNTEM Bu çalışmada, Türkiye’de konumlu bir tersanenin kullandığı kaynak teknolojisi ele alınmış- tır. Buradaki amaç, ileri teknoloji kaynak teknolojisinin satın alınıp alınmayacağı noktasında karar ver- mektir. Kaynak teknolojisi öncelikle, teknoloji portföyünün uygun yerine yerleştirilmiştir. Sonra, bu teknolo- jinin ürün üzerinde bir etkiye sahip olup olmadığını görmek için, ürün/ teknoloji ilişki matriksi kullanıl- mıştır ve bazı teknoloji tahminleri yapılmıştır. Tahmin edilen bu ileri nesil teknolojiler proje portföyüne yerleştirilmiştir. Buradaki amaç, ileri nesil teknolojileri elde etmek için ne çeşit bir inovasyona ihtiyaç oldu- ğunu görmektir. Sonrasında, onların başarılı olma ihtimalini anlayabil- mek için teknoloji risk analizi yapıl- mıştır ve aynı zamanda onların kar- şılılık potansiyelini belirleyebilmek için bir finansal analiz yapılmıştır. Daha sonra kaynak teknolojilerinin bir kıyaslaması yapılmıştır. Son aşa- mada ise, teknoloji elde etme metodu seçilmiştir. Bu çalışmada bazı gerekli bilgiler, sahadan elde edilmiştir. 4 ÇALIŞMADAN ELDE EDİLEN BULGULAR Bu bölümde, yukarıda belirtilen yöntem uygulanacaktır. 4.1 Teknoloji Portföyü Bu bölümde Tablo 1’de görülen teknoloji portföyü oluşturulmuş- tur. Burada; T tersanede kullanılan mevcut kaynak teknolojisini temsil etmektedir. Tersane tarafından kul- lanılan mevcut kaynak teknolojisi, birçok tersane tarafından kullanılan bir teknolojidir ve teknoloji olgun seviyeye ulaşmıştır. 4.2 Ürün/ Teknoloji İlişki Matriksi Bu bölümde, ürün ile teknoloji arasındaki ilişki tespit edilir. Bunun için Tablo 2’de görüldüğü gibi bir matriks hazırlanır. Kaynak tekno- lojisi ürün olarak ele alınan gemi üzerinde doğrudan doğruya etkilidir. 4.3 İleri Nesil Teknolojiler Tersanenin kullandığı mevcut kaynak teknolojisinden daha ileri düzeydeki teknolojilerin neler oldu- ğunun belirlenmesi bu bölümde yapılacaktır. Burada tersanenin kul- landığı kaynak teknolojisi mevcut kaynak teknolojisi olarak, daha geliş- mişi ise ileri nesil kaynak teknolojisi olarak ele alınacaktır ve T* olarak gösterilecektir. Doğan Yürüyen Anahtar Olgun Eski Bir firmaya ait Birçok firmaya ait T Tablo 1. Kaynak teknolojisi için teknoloji portföyü Tablo 2. Ürün / Teknoloji İlişki Matriksi Teknoloji Ürün (Gemi) Kaynak teknolojisi (T) * makale