Tersane Dergisi 31. Sayı (Aralık 2013)

22 tersane • aralık 2013 gerekmektedir. ISO 9000 ve AQAP serileri kalite belgelerine sahip olan tersanelerimizde epoksi ve krom nikel tanklı petrol ve ürün tanker- leri, ağır yük gemileri, çok amaçlı konteynır gemileri, balıkçı gemileri, araştırma gemileri, römorkörler, 80-90 m’lik megayatlar ve gezinti tekneleri, petrol platformları, tadilat ve konversiyonları, supply botlar, off-Shore botları uluslararası kural- lara göre çeşitli klas kuruluşlarının kontrolünde inşa edilmektedir [5]. Son yıllara kadar ufak boyutlarda ticari gemi yapan Türkiye son yıl- larda yerli ve yabancı talep doğ- rultusunda ufak boyutta kimyasal ve petrol tankeri (10,000 DWT’ye kadar) konusunda da uzmanlaşmıştır. Gemi siparişlerinin yaklaşık olarak % 70’ini kimyasal tankerler oluş- turmaktadır. Türk tersaneleri, kim- yasal tanker inşasındaki tecrübeleri sayesinde 2008 yılının nisan ayına kadar küçük ve orta boy kimyasal tanker inşası bakımından dünyada adet bazında birinci, tonaj bazında ise beşinci sırada yer almıştır. Gemi inşa sanayi beraberinde yan sanayi dallarının gelişmesini de sağ- layan bir sektördür. Gemi inşanın gelişmesi, gerekli malzeme ve mater- yallerin uluslararası kalite kuralla- rına uygun bir şekilde Türk sanayi- cileri tarafından imal edilip dışa olan bağımlılığın azaltılmasına bağlıdır. Türkiye’de ana makine, navigasyon gibi ileri teknoloji gerektiren ekip- manlar genellikle ithal edilirken, güverte ekipmanı, dümen aksamı, elektrik ekipmanları gibi ihtiyaçlar Türk gemi ekipmanı sanayinden sağ- lanabilmektedir. Bu sektörde 2002 yılında istihdam edilen kişi sayısı 30.000 iken bu sayı 2007 yılında 100.000 kişiye ulaşmıştır. Global ekonomik krizin etkileri yan sanayiyi de etkilemiş ve istihdam edilen kişi sayısı % 36 azalarak 64.400 kişiye düşmüştür. Şekil 5’de yıllara göre gemi yan sanayide istihdam edilen kişi sayısı verilmiştir [4]. 3.1.Karadeniz Bölgesi’nde Gemi İnşa Sanayi Karadeniz Bölgesi’nde Ordu, Trabzon, Samsun, Zonguldak ve Kastamonu illeri gemi inşa sana- yinde ön plana çıkmaktadır. Ordu İli Ünye İlçesi’nde 1 tane tersane, Trabzon’da ise bazı kaynaklarda tersane olarak isimlendirilse de nispeten çekek yeri olan 8 tane tesis bulunmaktadır. Ordu İli Ünye İlçesi’nde bulunan tersane 31.000 m2 alana sahiptir ve yılda 16.000 DWT gemi inşa, 10.000 ton çelik işleme, 30.000 DWT bakım onarım kapasitesine sahiptir. Trabzon’daki 8 adet firma ise yaklaşık 50.000 m2 alanda, yılda 24.000 DWT gemi inşa, 17.585 ton çelik işleme 12.500 DWT bakım onarım kapasitesi ile faaliyet göstermektedir. Yatırım aşamasın- daki tersanelerin faaliyete geçmesi ile Ordu’daki kapasitenin 16 bin DWT/yıl’dan 40 bin DWT/yıl’a, Trabzon’daki kapasitenin ise 24 bin DWT/yıl’dan 60 bin DWT/yıl’a çık- ması beklenmektedir. 2011 yılında gemi inşa sanayinde istihdam edilen kişi sayısı Ordu’da 28, Trabzon’da 111 kişidir. Ordu ve Trabzon ilinde gemi inşa sanayi firmalarının tam kapasite çalışması durumunda istih- dam edilebilecek kişi sayısı sırasıyla 350 ve 480’dir. Samsun ili Terme ilçesindeki tersane 25.000 m2 alana kurulmuştur ve yılda 8.200 DWT gemi inşa, 2.500 ton çelik işleme kapasitesi ile faaliyet göstermektedir. Zonguldak ilindeki faal olan 9 tane tersane toplam 712.563 m2 alana kurulmuştur ve yılda 183.000 DWT gemi inşa, 83.100 ton çelik işleme, 30.000 DWT bakım onarım kapasi- tesi ile faaliyet göstermektedir. Kas- tamonu ilindeki tersane 49.365 m2 alana kurulmuştur ve yılda 30.000 DWT gemi inşa, 15.000 ton çelik işleme, 30.000 DWT bakım onarım kapasitesi ile faaliyet göstermektedir. Türkiye’deki tersanelerin kapasite gelişimi bilgileri Tablo 2’de veril- miştir [5]. 4. Karadeniz Bölgesi Gemi İnşa Sanayi SWOT (GZFT) Analizi SWOT (GZFT) analizi bir pro- jenin ya da kurumun güçlü ve zayıf yönleri ile karşı karşıya kalınan fırsat ve tehditlerin bir arada sunulduğu Şekil 5: Türkiye’de yan sanayide çalışan işçi sayısının 2002 yılından 2011 yılına değişimi makale