tekrar etmesine neden olabilir. Gerçek şu ki, olayı tetikleyen gerçek "kök nedeni" ortadan kaldırmayan uygulamalar, yaralanmanın ve/ya kanamanın tekrar etmesini engellemeyecektir. Geçici semptomatik tedavi, hiçbir zaman kalıcı bir sağlık hali oluşturmaz. İşletmelerin başına bela olan ölümlü, yaralanmalı ve maddi hasarlı iş kazaları bu duruma benzetilebilir. Yöneticiler her zaman, iş kazalarının azalması için hızlı ve etkin bir çözüm isterler. Kısa sürede sonuç alınacak çözümler daha çok ilgilerini çeker. Basit bir reçetenin uygulanması ile problemlerin çözümlenmesini ve işletmenin hızla iyileşmesini umut ederler. Halbuki bu çoğunlukla mümkün değildir. Dünyadaki gelişmiş SEÇ uygulamaları, bu söylediğimi destekler niteliktedir. Zira gelişmiş ülkelerde SEÇkriterleri, daha işletmelerin kurulma aşamasında dikkate alınır ve işletme çalışmaya başladıktan sonra da ısrarla takip edilmeye devam edilir. Ülkemizde ise işletmelerin kurulma hazırlıklarının başladığı günlerde düşünülmesi ve uygulanması gereken temel SEÇ kuralları çoğunlukla ihmal edilir. İşyerinin kurulacağı alanın yeraltı ve yerüstü t jeolojik ve jeofizik araştırmaları yapılmaz. İşletme faaliyete geçtikten sonra, üretimi yapılan ürün yanında, istenmeyen zararlı atıkların (kirlenmiş su, gazlar, zehirli katı atıklar ...) doğru şekilde depolanması ve bertarafı konusunda bir hazırlık yoktur. İşletme personelinin, sağlıklı şekilde yemek yiyebileceği, soyunup giyinebileceği, ergonomi kurallarına uygun olarak çalışabileceği alanlar oluşturulmaz. Üretim sürecinde kullanılacak kimyasalların seçiminde, temel kriter olarak ucuzluk ve kolay bulunabilirlik yanında, daha az toksik etkilerinin olmasına dikkat edilmez. Üretim sürecinde ortaya çıkan istenmeyen yan ürünlerin, bertarafı konusunda ciddi bir hazırlık yapılmaz. Ancak işletme tam kapasite çalışmaya başladıktan sonra, işletmenin başına bela olan zararlı kimyasallar varillere doldurulur ve boş arazilere itina ile gömülür. İşletmede çalışmaya başlayacak personelin maruz kalacağı tehlikeler ve bunlar ile ilgili risk analizleri, daha işletme devreye girmeden önce yapılmaz. Bu nedenle işe alınan personelin işe giriş muayenelerinde hangi sağlık testlerinin yapılması gerektiğini kimse bilemez. İşletme ağır ve tehlikeli işlerin yapıldığı bir işyeri ise en yakın devlet hastanesinden alınan bir sağlık raporu ile personel işine başlar. Bel fıtığı, işitme kaybı, akciğer problemi olan kişiler hastalıklarının ilerleyeceği işlerde yıllarca çalışırlar. Aradan geçen yıllar ise ülkemizin hasta ordusuna, yeni bisino- ' 1 zisli, geri dönüşü olmayan işitme kayıplı veya kanserli vakalar ekler. Kalıcı çözüm emek ve zaman ister İşletmelerde hukuki zorunluluklar yüzünden yapılan risk analizi ve SEÇ eğitimleri, göstermelik yasak savmaların ötesine geçemez. Ölümlü iş kazalarının olduğu bir işletmede, işçilere verilen üç saatlik SEÇ eğitimi sonrası kazaların azalmasını beklemek gerçekçi değildir. Dünya SEÇ uygulamalarında böyle mucizevi bir formül örneği yoktur. Son aylarda kamuoyunu işgal etmeye başlayan ölümlü iş kazaları ve meslek hastalıklarının azaltılması anlayışının yaygınlaşması sevindirici bir gelişmedir. Ancak bilinmesi gereken en önemli konulardan biri, yaşayan SEÇ sistemleri olmadan, hızlı eğitim programları ve göstermelik risk analizi çalışmaları ile etkili ve sürdürülebilir bir başarı elde edilemeyeceğidir. Doğru SEÇ uygulamaları sistemi kurulmadan, yani işletmenin yaşama anlayışı her yönüyle düzenlenmeden kalıcı bir etki oluşturulamaz. Bir miktar zayıflama sağladıktan sonra, eskisinden daha şişman olmaya neden olan yaz aylarının mucize diyetleri gibi, yanlış/eksik SEÇ uygulamaları işletme yöneticileri ve çalışanlarının, bu uygulamalara olan ilgisini ve saygısını azaltacaktır. Yapılan yanlış/eksik SEÇ uygulamalarının yarattığı bu olumsuz etkileri ortadan kaldırmak ise sonrasında çok pahalıya ve zamana mal olacaktır. iş kazaları ve meslek hastalıkları bakımından şişmiş işletmeler, bu sahte diyetlerden sonra biraz kilo verebilirler, ancak kısa süre sonra eskisinden daha şişman bir hale gelmeleri kaçınılmazdır. tersane • temmuz-ağustos 2008 23
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=