Tersane Dergisi 22. Sayı (Eylül-Ekim 2011)

24 tersane • eylül / ekim 2011 makale ÖnMontaj İşlemlerinin Verimlilik Üzerindeki Etkileri Murat ÖZKÖK, Metin TAYLAN, İsmail H. HELVACIOĞLU İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisliği Bölümü Giriş G ünümüz rekabet koşulla- rında, tersaneler, gemiyi oluşturan blokları ve dolayısıyla gemiyi minimum sürede üreterek diğer rakiplerine karşı bir rekabet avantajı elde etmek istemektedirler. Bu amacı gerçekleştirebilmek için, tersane- lerin mevcut üretim sistemlerini gözden geçirerek, üretim süreçle- rini iyileştirmeleri gerekmektedir. Bir geminin üretimini etkileyen en önemli üretim süreci blok üretim aşamasıdır. Blokların üretim süresi kısaltıldığında, önemli bir rekabet avantajı elde edilecektir. Birçok tersanede, blok yapısı içinde yer alan teçhiz parçaları ve boru sistemlerinin montaj işlemle- rinin tamamı blok montaj sahasında yapılmaktadır. Blok montaj saha- sında, blokların çelik tekne montaj işlemleri bitirildikten sonra, teçhiz kısaltılmasıdır (Bookman, 1985). Üretim sürecini iyileştirmek ve sonuçta imalat temin sürelerini kısaltmak için, tersanelerin varolan üretim sistemlerinin detaylı bir biçimde incelenmesi ve her bir iş istasyonunun iş yükünün bulun- ması gerekir. Bu detaylı süreç veya proses analizi sonucunda elde edilen iş istasyonları süre- leri incelenerek blokların imalat süreleri belirlenebilir. İmalat temin sürelerinin belirlenmesi sonucunda bir bloğun ne kadar sürede üretim- den çıktığı bilinmiş olur. Sonraki aşamada, bulunan bu sürenin nasıl kısaltılabileceği konusunda bazı iyileştirme çalışmaları yapılmalıdır. Bu iyileştirme çalışmaları proses analizi sonucunda belirlenmiş olan iş akışları ve iş öğeleri üzerinde olmalıdır. İyileştirme çalışmaları sürekli olmalıdır. Çünkü, sistem- ler, kendi haline bırakıldığında sürekli bir kötüye gidiş söz konusu montaj ve ardından boru montaj işlemlerinin yapıldığı düşünüldü- ğünde, blok montaj istasyonunun iş yükü daha iyi anlaşılabilmektedir. Blok montaj istasyonunun iş yükü- nün fazla olması, bu istasyonun üretim sistemi içersinde darboğaza neden olan istasyon olmasına neden olabilmektedir. Bu çalış- mada, belirlenen iyileştirme süreci modeli gözönüne alınarak, teçhiz ve boru montaj işlemlerinin blok montaj sahasından daha önceki istasyonlara kaydırılmasının ve yapılacak bazı küçük iyileştirme- lerin mevcut sistem üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğu ve yapılan bu değişikliklerin avantajlı olup olmadığı teorik olarak belirlen- meye çalışılacaktır. Gemi üretim süreçleri de dahil olmak üzere imalat teknolojisin- deki son trendlerden biri, üretim süreci boyunca imalat temin süresinin yani çevrim süresinin