Tersane Dergisi 20. Sayı (Mayıs-Haziran 2011)

38 tersane • mayıs / haziran 2011 makale Gemilerdeki Yük Ünitelerine Etki Eden Kuvvet veMomentlerin İncelenmesi * 1. Giriş Y ük ünitelerinin depolama ve güvenlik düzenekleri farklı tip gemilere göre farklı özellikler gösterir. Ancak güvenlik sistemlerinin görevleri ortaktır. Dünya ticaretinde ulusal veya uluslararası taşımacılık payının çok büyük bir kısmı deniz hattında gerçekleştirilmektedir. Gemiler limandan aldıkları yükü başka bir limana taşıma işlemini gerçekleştirerek ticaret hattı üzerinde önemli bir köprü vazifesi görürler. Yük sahibi, geminin ne kadar güvenli bir şekilde yükünü taşıyabileceğini ve yükünün minimum hasarla gideceği yere ulaşmasını armatörlerden talep eder. Dolayısıyla, gemi sahipleri yük sahiplerinin isteklerini gerçekleştirmek ve güvenliği sağlamak zorundadırlar. Gemiler, karayolu ve demiryolu hattı gibi Doç. Dr. Hakan Akyıldız / İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi sabit bir zemin üzerinde yük taşımadıkları için, deniz ve hava şartları gemi taşımacılığının en önemli zamanlama etkenleridir. Çevresel şartlar gemi bünyesinde olumsuz etkiler yapar ve yükler üç boyutlu olarak ivmeli hareketlere maruz kalırlar. Yükün hasarsız olarak gideceği yere ulaştırılması gemi donanımıyla da yakından ilgilidir. Gemide, yük için hazırlanan düzgün ve korunaklı bağlama sistemleri, yükün hasarsız olarak teslim edilmesinde en önemli husustur. Sonuç olarak, oldukça önemli olan yük bağlama sistemleri bu çalışma kapsamında genel anlamda ele alınıp incelenmiştir. 2. Yük ve Yük Bağlama Sistemlerinin Güvenlik Gereksinimleri Gemilerde taşınacak yüklerin kaymasını engellemek için öncelikle yükün istifleneceği güvertelerin temiz, kuru ve yağdan arındırılmış olması gerekir. Yükü taşıyacak düzenekler taşımacılığa uygun olmalı ve güvenlik için yeterli emniyet ekipmanı ilgili güvertede bulunmalıdır. Bu şartlarda, bağlama sistemleri kullanılırken aşağıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurulmalıdır[4,5]: - Bağlama elemanları ile yük gemiye bağlandıktan sonra yüke etki edecek olan kuvvetlerin eşit şekilde dağıtılmış olmasına dikkat edilmelidir. - Bağlama sistemi, kurallara uygun ve kabul edilebilir yöntemlerle hesaplanmalıdır. - Bağlama elemanları, taşınacak yüke ve gemiye uygun olarak seçilmelidir. - Oluşacak gerilmeler hava ve deniz şartlarına göre değişim * Gemi ve Deniz Teknolojisi dergisinde yayınlanmıştır.