Tersane Dergisi 15. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

hem gemi yapabilirsiniz. Ahşap teknelerde de boy sınırlaması getirmedik. Eğer yapabiliyorlarsa bu yönetmelikte ahşap teknelerde boy sınırlaması yok'.' Atatürk'ün hedefi, büyük ticari gemilerin inşasını sağlayacak tersaneler kurmaktı "Atatürk'ün 1936 yılında ticari gemilerin yapılmasına yönelik bir tersane kurulması direktifi doğrultusunda bu iş için Pendik bölgesi seçildi. 1200 dönümlük modern bir tesiste, dünya ölçeğinde geliştirilebilecek bir yapı düşünülmüştü. Pendik Tersanesi gibi büyük tersanelerin askeri tersane olması, buraların Deniz Kuvvetleri'ne devredilmesi bir hata idi. Depremden sonra buranın siyasi kararlarla askeriyeye verilmesini mazur görürüz, ama bu yanlış bir karardır. Gölcük ve Taşkızak tersanelerinin bugünkü durumuna baktığımızda bunların Atatürk'ün hedeflediğinin çok gerisinde olduğunu görüyoruz. Atatürk'ün hedefi, büyük ticari gemilerin inşasını sağlayacak tersaneler kurmaktı. Bu konuda Pendik Tersanesi devlet eliyle de olsa yurt dışına gemiler ihraç etti. Polonya'ya 26 bin dwt'luk gemiler yapıldı. Türkiye'de yapılan en büyük 75 bin dwt'luk gemiler burada inşa edildi. Burası aynı zamanda iyi bir okuldu. Burada çalışan mühendis ve işçiler bugün özel sektörde çalışıyor'.' "Türkiye Cumhuriyeti, harap edilmiş bir ülkede devlet eliyle tersaneler kurdu. Camialtı Tersanesi, Haliç Tersanesi, Hasköy Tersanesi ve Fransızlar tarafından istinye Tersanesi yaptırıldı. En büyük gözdemiz, Ortadoğu'nun en büyük tersanesi olan Pendik Tersanesi'ydi. Devlet bugün tamamen gemi inşadan elini çekti. Bugün ayakta duran, belediye tarafından bakım onarım, küçük boyutlu gemi inşasının yapıldığı Haliç Tersanesi var. Camialtı Tersanesi de Denizcilik İşletmeleri'nin elinde ama bir işlevi yok. Daha evvelinde küçük gemilerin yapımını yapan bu tersane, Kıyı Emniyeti'nin elinde faal bir şekle bürünebilir'.' Tersaneler, kapasitelerinin üç-dört katına çıkan işler yapmaya başladılar "Özel sektörün 1994 yılından sonraki gelişimine baktığımız zaman Tuzla'da denizi doldurarak kendi kapasitelerini genişletmeye çalıştıklarını görüyoruz. Zaman içinde kapasitelerinin üç-dört katına çıkan işler yapmaya başladılar. Bu kapasiteler yetmediği için 2002 yılında yeni bir yapılanma ile yeni tersanelerin tespitine gidildi. Karadeniz'den Marmara Bölgesi'ne kadar birçok yerde tersane kurulmasına gayret edildi. Tersanelerle ilgili bir master plan hazırlandı. Sürmene, Samsun, Zonguldak Ereğli ve Çanakkale bölgelerinde yeni tersaneler kurulması hedeflendi. Bunların bir kısmı kuruldu. Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı, finansal kriz baş gösterince sadecegemi inşasına yönelik faaliyet gösteren sektörümüzde, bu yerlerin bir kısmı kapanma noktasına geldi. Ayakta durmaya gayret edenler, ellerinde yarım işleri olup, bu işleri tamamlamak için para, kredi bekleyenler var:' Yapımı yarım kalan gemilere kredi sağlamaya çalışıyoruz "Krizsürecinde gemi inşa sanayinin durumuyla ilgili detaylı bir çalışma yaptık. Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürlüğü'nün elinde sektöre ilişkin yeterli bilgi var. Hükümet gemi inşa sanayine ve yarım kalmış gemilere destek amacıyla bir çalışma yürütüyordu. Ne kadar geminin, tersanenin veya armatörün finansal desteğe ihtiyacı olduğunun tespiti gerekiyordu. Deniz Ticaret Odası ve Gemi inşa Sanayicileri Birliği'nin temsilcileriyle birlikte Ulaştırma Bakanımız ve Başbakanımızla bu konuları konuştuk. Hükümet, dwt olarak yüzde 15'i yapılmış yapımı yarım kalan gemilere ilişkin bir genelge yayınladı. Bu doğrultuda Maliye Bakanlığı bir tebliğ çıkaracak. Bu tebliği bekliyoruz. Tebliğ çıktıktan sonra yetkilerimiz doğrultusunda başvuruları alacağız. Bizden yetki almış klas kuruluşları bir ekspertiz yapacak, 'kimin, ne kadar eksiği var'. bunları saptayacak. Kredi şeklinde bu destek, taze paradır. Kredilerin geri ödenmesi gibi detaylar süreç içinde belirlenecek. Bu destekle birlikte yeni siparişlerin gelmesini bekliyoruz. Böylelikle eldeki gemiler tamamlanmış olacak, hem de sektöre bir canlılık, moral gelecek. Tebliğin Maliye Bakanlığı tarafından biran önce yayınlanması gerekiyor. Bakanlık buna yayınlamaya zorunlu, bu yönde de çalışıyorlar. Tebliğ yayınlandıktan sonra bu işi Denizcilik Müsteşarlığı'na bırakarak başvuruları alacağız. 500 milyon dolar veya biraz yukarısında bir yardım öngörülüyor. Bunun da ihtiyacı karşılayacağını düşünüyoruz. Gemi teçhizatları, sac fiyatlarında da büyük değişiklik yok. Bir yıl önce hesaplanan fiyatlar bugün de geçerli olabilecek. 50-60 civarında yarım kalan geminin finansmanına yönelik böyle bir para sektöre girdiğinde büyük rahatlık olacak. Kredi Garanti Fonu'ndan sağlanacak destek için bankalar listesi çıkarılıyor'.' Koster filosunun yenilenmesini bir an önce gerçekleştirmeliyiz "Türkiye, Akdeniz ve Karadeniz çanağındaki koster taşımalarında lider bir konumda. Filomuzu yenilemediğimiz takdirde bu işleri başka ülkelere bırakacağız. Koster filosunu bu şekilde bırakmamız doğru değil. Yaşı otuzun üstünde olan yaklaşık 100 adet kosterimiz var. Müsteşarlık olarak koster filosuyla ilgili geniş bir çalışma yaptık. Tonaj olarak 1500 tona kadar aralıkları baz aldık. Koster filo dernekleri, Türk Loydu, Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü ile birlikte bir çalışma yürütüp bir rapor hazırladık, bu raporu Bakanımıza da sunduk. Bütün mesele, bu işe finans bulmakta. Yurt dışından kredi talebinde bulunduğunuzda o ülkeler size dayatma yapıyor. Bu gemilerde kullanılacak yan sanayi ürünlerinin o ülkeden alınmasını şart koşuyorlar. Türkiye'de 165 kalem mal üreten, geniş bir yan sanayi var. Bu projede kendi ürünlerimizi kullanmazsak, sayıları kriz öncesinden yüz bine yaklaşan yan sanayide çalışan insanlara bir iş olanağı sunamayız. Bu nedenle alınacak kredinin koşullarını iyi bilmek gerekiyor. Hollanda ile kredi konusunda görüşmeler sürüyor. Koster filo sahipleri Aliağa'da kosterlerinin sökümünü yaptıracaklar. Sökümden sonra ellerinde bir miktar sermayeleri olacak. Yeni inşa kosterler için bunun üstüne konulacak finansı Türkiye'de bulamadık. Ancak bu çalışmayı Ulaştırma Bakanlığı ve GESAD ile birlikte sürdürüyoruz. Zaman daralıyor, koster filosunun yenilenmesini bir an önce gerçekleştirmeliyiz. Koster taşımalarında pazarı kaybettiğimiz zaman bir daha bu limanlara girme şansımız olmayacak. Bu nedenle hızlı hareket edilmesi gerekiyor'.' Kredi sorunu çözümlenirse sipariş olur "Türkiye'deki bankalar batmadı, dünyatersane • temmuz/ ağustos 201 O 29

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=